|
Acupunctuur tegen tennisarm, tenniselleboog en golfarm
Wat is een tennisarm?
Een tennisarm wordt ook wel tenniselleboog of epicondylitis lateralis humeri genoemd. In de literatuur vinden we doorgaans de volgende omschrijving: Een tennisarm is een niet bacteriële peesontsteking die gelokaliseerd is aan de elleboog. De pees(ontsteking) vindt zijn oorsprong aan het onderste, buitenste botuitsteeksel van de bovenarm. Het betreft een pees van een spier die de hand in de richting van de handrug beweegt. Er kunnen in principe meerdere pezen aangedaan zijn, maar meestal betreft het een gemeenschappelijke peesaanhechting (zie onderstaand plaatje)
Echter, er zijn steeds meer aanwijzingen dat een tennisarm niet een probleem is, van een zgn. "ontsteking", maar meer een pijnlijke irritatie is van het botvlies dat voor een deel de peesaanhechting omgeeft. Van het botvlies weten we dat deze zeer pijngevoelig is omdat zich juist in dit weefsel veel pijnzenuwen bevinden. Onze theorie is dat; pijn bij een tennisarm veroorzaakt wordt door een te langdurige trek op het botvlies en de betreffende pees ter hoogte van de buitenste epicondyl van de elleboog. Langdurige lichte trek op de pees wordt veroorzaakt doordat de extensoren van de pols en vingers gefibroseerd zijn en te veel basisspanning bezitten gedurende de gehele dag. Dit wordt meestal veroorzaakt door de manier waarop de spieren door de dag heen gebruikt worden. Velen denken dat een overbelasting met grote kracht de oorzaak is van hun probleem. Maar het is de continue lichte aanspanning die meestal na langere tijd het probleem doet ontstaan. We kunnen beter spreken van een onderbelasting van de peesaanhechting, omdat juist grote piekbelastingen te weinig voorkomen in iemands dagelijkse werkzaamheden.
Dat voor u "die ene grote belasting" de oorzaak is van uw tennisarmprobleem zal eerder een gevolg zijn van een zwakke pees die deze ene belasting niet aankon. Deze ontstaansgeschiedenis van een tennisarm is de meest voorkomende oorzaak van een tennisarm. Uitzonderingen zijn er altijd en dus ook bij de tennisarm.
Welke risicofactoren werken een tennisarm in de hand?
In principe kan iedereen een tenniselleboog krijgen. Hoewel er geen specifieke factoren zijn die een tennisarm in de hand werken, zijn er wel activiteiten die een kans op een tennisarm doen vergroten. We moeten dan vooral denken aan werkzaamheden die aanspraak maken op de pols-, hand- en vingersstrekkers. (iets oppakken waarbij de handpalm naar beneden is gericht = bovenhands oppakken). Veelal ongewone grote krachten en/of langdurige kleine krachten kunnen risico's met zich meebrengen. Het aantal tennisarmen dat wordt veroorzaakt door
langdurige lichte continuerende belasting heeft duidelijk de overhand. Daarnaast blijkt uit onderzoek dat het meestal mensen betreft met een leeftijd van tussen de 35 en 55 jaar.
Voorgeschiedenis van een tennisarm
Er zijn over het algemeen 2 oorzaken te onderscheiden.
- Kortdurende grote belasting van de onderarmspieren (handstrekkers)
- Langdurige (relatief) kleine belasting van de onderarmspieren (handstrekkers)
1. Hoewel in de literatuur vaak een grote "krachtige" overbelasting gezien wordt als oorzaak van de tennisarm is dit zelden waar. Toch kan het voorkomen dat ongebruikelijke belasting uiteindelijk een tennisarm veroorzaakt. Dit fenomeen berust dan eerder op het feit dat pees- en spierweefsel kleine scheurtjes (microtraumata) vertonen die vrij onschuldig en pijnloos zijn. Echter de genezing gaat gepaard met verbindweefseling op microscopische schaal. De elastische structuren in spier- en peesweefsel zullen plaatsmaken voor het meer stugger, niet flexibel weefsel. Hierdoor worden naar onze mening de sensorische informatieve delen (de informatie die de spieren en pezen geven aan de hersenen middels sensoren die gelegen zijn in spier en pees) ook beïnvloed en geven foute informatie naar de hersenen. De hersenen reageren op hun beurt met een abnormale foutieve reactie en geven de spieren een overflow aan impulsen (de spier wordt aangezet tot verhoogde spanning in zijn eigenlijke rusttoestand). De vicieuze cirkel is in gang gezet en uiteindelijk zal de spier zich in toestand 2 bevinden. De peesaanhechting wordt overbelast zal gaan "ontsteken". Een tennisarm is geboren.
2.De tennisarm ontstaat niet van de één op de andere dag. Meestal gaan er maanden aan vooraf van herhalingen van langdurige lichte continuerende belasting. Als gevolg van het geforceerd gebruik van deze spieren treden er veranderingen in het spierweefsel op die de normale functie van de spier negatief beïnvloeden. De spiervezels (cellen) veranderen zodanig van structuur dat er sprake is van
zgn. " fibrose". Hoewel de benaming fibrose (verbindweefseling) niet geheel juist is kunnen we constateren dat de celstructuur zich probeert aan te passen aan de functie die wordt verwacht van deze spieren. M.a.w. er wordt van deze spieren verwacht een langdurige lichte aanspanning te leveren, terwijl de spieren daarvoor niet gemaakt zijn. Dit is uiteindelijk funest voor het spier- en peesweefsel, omdat
(in- of)aanspanning niet wordt opgevolgd door ontspanning. We zien daarnaast ook dat de structuur van het omhulsel van de spier (de fascia) verandert. Het gevolg van deze langdurige lichte aanspanning is ook dat zijn eigen doorbloeding niet optimaal kan zijn. De spieren sluiten hun eigen bloedtoevoer en bloedafvoer gedeeltelijk af. Uiteindelijk na langere tijd van abnormaal gebruik krijgen we ook een aanpassing van het zenuwstelsel : de hersenen (motorische vezels) zullen, ook in ruststand, de spier aanzetten tot een lichte aanspanning. Daarom vinden we bij deze spieren de typische grotere basis-rust-spanning. Het is alsof de spieren zich continue in een lichte aanspanningstoestand bevinden. Hierdoor worden bloedvaatjes dichtgeknepen en is de uitwisseling van zuurstof, voeding- en afvalstoffen tot een minimum gereduceerd. We krijgen een vicieuze cirkel. Het spier- en peesweefsel wordt van een slechtere kwaliteit en zodoende worden fibrosering en afbraak (degeneratie) in de hand gewerkt. De pees krijgt te lang een lichte trek te verwerken en zal uiteindelijk lichte "ontstekingsverschijnselen" gaan vertonen. In de medische wereld spreken we dan van een tendinitis. Een tendinosis is een peesdegeneratie zonder ontstekingsverschijnselen en klinische symptomen.
Symptomen van een tennisarm
- pijn aan buitenzijde van de elleboog
- soms uitstralend naar onderarm(spieren), pols en hand
- zelden uitstraling naar buitenzijde bovenarm en schouder
- krachtsverlies (vooral in gestrekte elleboogstand) en mogelijk coördinatie stoornissen
- soms een typische "hard aanvoelende, gezwollen" onderarm
- het volledig strekken van de elleboog kan soms pijnlijk zijn (en beperkt). Deze klacht treedt vnl. 's morgens op of na een langere stabiele houding. Vaak na een
aantal bewegingen van de elleboog wordt deze pijn minder
- pijn bij het rekken van de pols-strekkers (elleboog gestrekt en de hand in de
richting van de handpalm bewegen)
- soms zijn er ook golferselleboog-klachten aanwezig aan dezelfde arm
- aan beide armen een tenniselleboog komt bij 10% van de patiënten voor
Een simpele test: het bovenhands oppakken van een stoel geeft de typische pijnklachten die horen bij een tennisarm. ( zie ook onderstaand plaatje)
Waarom geneest een tennisarm niet vanzelf?
Een belangrijke oorzaak is dat de pees van nature minimaal doorbloed wordt. Genezing kan alleen dan plaatsvinden als het betreffende weefsel voorzien wordt van bouwstoffen en zuurstof. We kunnen veronderstellen dat genezing moeilijk is als gevolg van een onvoldoende lokale bloedtoevoer om daadwerkelijk de irritatie op te ruimen. Het lichaam blijkt niet in staat te zijn om een juiste en gerichte actie te kunnen geven om dit probleem effectief te kunnen oplossen. Bij de mens blijken peesproblemen veelvuldig voor te komen (denk aan peesontstekingen in de schouder,knie en achillespees). Is er eenmaal een peesprobleem dan is het moeilijk die te bestrijden.
Acupunctuur tegen tennisarm
Eind 2004 werd een wetenschappelijk artikel gepubliceerd in de Huang Ti, het blad van de Nederlandse Vereniging voor Acupunctuur.
In het artikel worden verschillende onderzoeken naar behandeling van de tenniselleboog naast elkaar gezet.
In het artikel komt naar voren dat er nog geen goede reguliere behandeling bestaat. De meeste patiënten gaan naar de huisarts.
Deze schrijft rust voor ('even aankijken'), fysiotherapie of injecties met corticosteroïden.
Uit het onderzoek blijkt dat dit vaak onvoldoende resultaat oplevert. Ook het gebruik van pijnstillers werkt niet afdoende.
Uit de vergeleken onderzoeken blijkt dat acupunctuur wel helpt bij pijnbestrijding en herstel van de klachten.
Bij acupunctuur wordt gebruik gemaakt van dunne steriele naaldjes die in de energiebanen van het lichaam worden geplaatst.
De therapie hangt af van de energetische conditie van de patiënt.
Afhankelijk van de klacht wordt er gekozen voor een combinatie van punten die pijn verminderen en stagnatie opheffen of die juist nadruk leggen op energie- en bloedopbouw.
Het is dus belangrijk naar achterliggende oorzaken te kijken (dat is een basis principe binnen de acupunctuur).
Over het algemeen geldt dat hoe eerder er behandeld wordt hoe sneller het herstel inzet.
Uit onderzoeken in Mayo Clinic in Jacksonville (Florida) bleek dat door de traditionele Chinese behandeling is de doorbloeding verbeterde en er meer energie beschikbaar kwam in de pijnstreek.
|
